loader image
Skip to content
Kocaeli Diyetisyen Şevval Tırpan

SİBO Beslenme Tedavisi

İÇİNDEKİLER

SIBO Nedir?

Sürekli gaz ve şişkinlikten mi muzdaripsiniz ?  Ne yesem şişiyorum , sabah karnım dümdüz akşama hamile gibi oluyorum diyorsanız , sibodan şüphelenebilirsiniz !

Tabiki bunlar en sık ve belirgin olan belirtileri. Birçok şikayetin sebebi olan ve hastalıklara zemin hazırlayan SIBO’yu gelin birlikte inceleyelim;

‘’Small Intestinal Bacterial Overgrowth’’ Baş harflerinden oluşan ‘’SIBO’’ kısaca; ince bağırsakta aşırı bakteri artışı olarak tanımlanır.

SIBO Belirtileri Nelerdir?

-Şişkinlik, geğirme, gaz, ağrı
-İshal/kabızlık
-Gıda reaksiyonları
-Geçirgen bağırsak
-Yemeğin mideye oturması, bulantı
-Yorgunluk, kaygı, sisli beyin
-Zayıflık
-Düşük b12, demir/ferritin
-Sistemik hastalıklar (cilt, nörolojik, otoimmün hastalıklar)

SIBO'ya Eşlik Eden Hastalıklar

-İbs
-İbd
-Çölyak
-Diyabet
-Fibromiyalji
-Parkinson
-Otoimmün hastalıklar
-Obezite
-Egzama/ürtiker
-Gül hastalığı

Her şeyi yaptım bol lifli besleniyorum kuru erikler kayısılar baklagiller salatalar , suyumu da düzenli tüketiyorum fakat bir türlü kronik kabızlıktan kurtulamıyorum diyorsanız çözümünüz SIBO tedavisinde olabilir. SIBO hastalarında CH4 pozitif genellikle kabızlık ağırlıklı seyreder.(ayrıca bu emilen gaz akciğerler yoluyla atılacağından ağız kokusuna da sebep olabilir).H+ pozitif ise ishal/diare ağırlıklı seyreder. Her gün dışkılama yapsanız bile dışkı biçiminiz parça parça keçi dışkısı gibi olabilir ve bu da kabızlık belirtisidir. Aşağıdaki görsel Bristol dışkı skalasıdır ve olması gereken ideal gaita/dışkı şekli Tip 4’tür,3 te normal kabul edilir.  1 ve 2 kabızlık, 5’den 7’ye kadar olan tipler ise ishal şeklinde değerlendirilmektedir.,

Bağırsaklarımızdan her madde geçemez , güçlü bir bağırsak astarı buna engel olur. Fakat eğer bağırsak astarımız da tahribat oluşmuşsa ve geçirgen hale gelmişse (Geçirgen bağırsak sendromu ) sindirilmemiş besin parçacıkları, patojenler, toksinler gibi geçmemesi gereken birçok madde buradan kan dolaşımına karışır. Bağışıklık sistemimiz de tanımadığı bu maddelere saldırır. Bu şekilde uzun süreli enflamasyon egzama da dahil bir çok kronik ve otoimmun hastalığa sebebiyet verebilir. SIBO tablosunda da ince bağırsakta istenmeyen bakteriler geçirgen bağırsak sendromunun ana sebebi de olabilir , katkı sağlayan da. Dolayısı ile öncelikle SIBO tedavi edilmeli ve bağırsak astarı onarılmalıdır. Buna yönelik eliminasyon programları ve hekimimizin uyguladığı tedavi protokolleri vardır. Bazı durumlarda sadece SIBO  tedavisi bile yeterli olabilmektedir, burada altta yatan kök sebepler önemlidir ve buna göre yön verilmelidir.

Gül hastalığı ciltte kızarıklık ve kırmızı sivilceler ile kendini gösterir. Zamanla vücudun başka bölgelerine de yayılabilir. İtalya da yapılan bir çalışmada SIBO nefes testi öncesi ve sonrası Gül Hastalığında ki gözle görülür iyileşmeye aşağıdaki görselden bakabilirsiniz. Ayrıca kliniğimize gelen gül hastalığı olan SIBO hastalarında da gözle görülür iyileşme gözlemlemekteyiz.

Gül hastalığının ortaya çıkmasındaki diğer faktörler :

  • Sıcak ve Soğuk
  • Güneş ışınları veya rüzgâr
  • Kaygı
  • Egzersiz 
  • Kozmetikler
  • Toz akarları
  • Sıcak içecekler 
  • Baharatlar
  • Alkol

SIBO neden olur?

İnce bağırsakta belli bir sayıda bakteri bulunması normaldir. Bakterilerin sayısının mililitrede 10.000 üzerine çıkmaması gerekir. SIBO durumunda var olan bakterilerin sayısı artar veya ince bağırsağa ait olmayan bakteri türleri buraya yerleşip çoğalır. İncelendiğinde bu bakteriler ağız ve boğaz boşluğu bakterileri, ince bağırsak bakterileri ve kalın bağırsak florasındaki bakteriler olduğu ortaya çıkmıştır. İnce bağırsakta bulunmaması gereken bakteriler de ince bağırsağın fonksiyonunu ve mukoza yapısını bozar(geçirgen bağırsak) . Sindirilemeyen besin molekülleri de bozulan bağırsaktan kana geçerek,bağışıklık sistemini uyararak, gıda intoleranslarına sebebiyet verebilir. Aynı zamanda kronik/otoimmun hastalıklara zemin hazırlar.

İnce Bağırsak Bakterilerinin Artışını Engelleyen Koruyucu Mekanizmalar Vardır ve Bu Mekanizmalardan Herhangi Birinin Bozulması Sonucu Artış Görülebilir:

1-Bağırsak Temizliği MMC Hareketleri : Sindirim varken temizlik olmuyor. Yani sık sık beslenmek burada bağırsak temizliğini engelleyen bir durum. MMC dediğimiz temizlik hareketi 1.5-2 saat açlıktan sonra devreye girer. Öğün aralarına minimum 4 saat koymalıyız. Bu durumda aralıklı oruç SIBO için biçilmiş bir kaftan.  Aynı zaman da az miktarda olan ince bağırsağın kendi sağlıklı florasının görevlerinden biride bu hareketi düzenlemek. Tabi SIBO söz konusu olduğunda sağlıklı bir floradan bahsetmek çok mümkün değil.

2-İnce Bağırsak pH Seviyesinin Bozulması : İnce bağırsağın pH değerleri 7 ile 8 arasında olduğundan burada yaşayan normal flora bakterileri de bu pH aralığında yaşayan bakteri türleridir. pH’ın bozulması ,bakteri türlerinin değişmesine yol açar . Kalın bağırsak, ağız boşluğu bakterileri ve gıdalarla giren bakteriler buraya pH değiştiği için yerleşebilir. pH’ı değiştiren en önemli unsur düşük mide asididir. Mide asidinin sindirim esnasında pH 3’ün altında olması, mideden bağırsağa boşalan asitli içeriğin, ince bağırsağın pH’ına uygun bir şekilde nötralize edilebilmesi için, pankreas ve safraya sinyal gönderilmesini sağlar.

Pankreas salgısı bikarbonat ve safranın kendisi alkali maddelerdir ve mide içeriğini nötralize eder. Mide asidi güçlü olmaz ise sinyal de gidemez ve içerik nötralize edilemez. Böylelikle bu asitli içerik ince bağırsağın pH’ını asit yönünde bozar. Ayrıca güçlü bir mide asidi gıdalarla birlikte içeri giren bakteri, parazit,mantar, toksinler ve kimyasal maddelerin yok edilmesini sağlar. Asit düşerse bakteriler de ölmez, bu da artışın diğer sebeplerinden biridir.

3- Pankreas ve Safra salgıları

4- İmmün Mekanizma

5- Kalın bağırsak içeriğinin ince bağırsağa geri kaçmasına engel olan ileo-çekal kapak

SIBO’ya Yatkınlık Oluşturan Durumlar

 *PPI kullanımı (mide
koruyucular)

*Skleroderma

*Diyabet

*Apendektomi

*Kronik karaciğer
hastalığı

*Kronik pankreatit şeklinde listelememiz mümkündür.

SIBO Tanısı Nasıl Koyulur?

Hasta öyküsü ve klinik tablosu göz önünde bulundurularak hekimin tecrübesi ve SIBO nefes testi en iyi yöntemdir. Bakteriler tarafından üretilen hidrojen ve metan gazları nefes yolu ile dışarı atılır. Nefes ölçümünde laktuloz vb maddeler verildikten sonra üretilen bu gazlar saptanır ve bakteri çeşidi-artışı hakkında fikir verir.

SIBO Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedaviniz için Fonksiyonel Tıp Hekimi ve Fonksiyonel Tıp Diyetisyeninin multidsipliner yaklaşımı ile profesyonel bir destek almanız akılcı bir seçim olacaktır. Altta yatan sebeplerin tespiti ve bunlara yönelik tedavi planı oluşturulması gerekir.  

 -Vitamin ve mineral eksikleri yerine koyulur.

 -Mide asidi eksikliği söz konusu ise buna yönelik destekler yapılır.

 -Hekiminiz SIBO’ya yönelik kullanacağınız antibiyotiklere ve takviyelere karar verir.

 -Diyetisyeniniz SIBO’ya özel beslenme programı oluşturur.

 -MMC hareketi için egzersiz(düzenleyici etkisi) ve açlık periyodu önerilir.

SIBO’nuz var mı yok mu ön fikir edinmek açısından SIBO testini ŞİMDİ çözebilirsiniz.

* Sorulara vereceğiniz cevaplarda 3 evet ve fazlası var ise SIBO olma ihtimaliniz ve nefes testine gitmenizde fayda var. Sindirim şikayetlerinizin disbiyosizden de kaynaklanabileceğini göz önünde bulundurun. Kesin ve net sonucu SIBO nefes testi gösterir.